Lufta kundër krimit të organizuar ka qenë, të paktën sipas deklaratave të zyrtarëve, në krye të agjendave të qeverive të Ballkanit Perëndimor për gati një dekadë. Ky angazhim ishte shpesh vetëm deklarativ, i sjellë nga aktorë të jashtëm, si BE-ja përmes procesit të anëtarësimit, i cili përfshin gjashtë vendet e BB-së dhe vë theksin në nevojën për të trajtuar në mënyrë më efektive çështjen e krimit të organizuar. Ndërkohë që perspektiva e zgjerimit konsiderohej ende e besueshme dhe e gjallë, qeveritë kishin një nxitje për të investuar përpjekje në çmontimin e rrjeteve të organizuara kriminale që tradicionalisht janë organizuar më mirë se vetë qeveritë. Me fillimin e të ashtuquajturës lodhje nga zgjerimi dhe pa të ardhme të sigurt evropiane për gjashtë vendet e BB, këto stimuj u zhdukën. Si rezultat, dhe së bashku me mungesën e një përpjekjeje të vërtetë, organike për t’u marrë me krimin e organizuar brenda vendeve të Ballkanit Perëndimor, shpresat e qytetarëve për të jetuar në shoqëri pa krim filluan të zhdukeshin gjithashtu.
Ky raport hulumtues heton një pjesë të problemit të përshkruar më sipër. Përkatësisht, ai përpiqet të përcaktojë pse qeveritë po dështojnë në angazhimet e tyre në lidhje me krimin e organizuar. Pyetja që duhet të trajtohet së pari është se si dikush mund të vlerësojë efektivitetin e luftës kundër krimit të organizuar në BB6. Ndërsa është një kuptim i përgjithshëm që rezultatet lënë shumë për të dëshiruar, ka gjithashtu një boshllëk në të dhënat statistikore administrative dhe të bazuara në anketa të disponueshme për publikun, gjë që e bën të vështirë të përcaktohet se sa efektive janë realisht reagimet e shtetit kundër krimit të organizuar. Kjo lë hapësirë për tregime konkurruese rreth rezultateve të arritura, dhe kjo është arsyeja pse një qeveri e BB-së është e mundur të pretendojë se po udhëheq një luftë shumë të suksesshme kundër mafies, ndërkohë që, në të njëjtën kohë, ka raporte të besueshme dhe ekspertë kryesorë që pretendojnë se e njëjta qeveri është thellësisht e kriminalizuar dhe se lufta e saj kundër mafies nuk është gjë tjetër veçse një marifet mediatik.
Sfida e parë e identifikuar në këtë raport është mungesa e të dhënave të besueshme për krimin e organizuar, i cili ndodh të jetë pengesa e vetme më e madhe për një debat publik të informuar me prova për këtë çështje. Edhe pse kjo tashmë është njohur, vlen të përsëritet se shumica e vendeve në rajon nuk kanë sisteme statistikore që janë në gjendje të mbledhin dhe monitorojnë të dhëna për krimin e organizuar. Edhe kur ekzistojnë këto sisteme, të dhënat ndryshojnë shumë nga një lloj krimi në tjetrin, ose nuk janë të ndara për të lejuar një analizë kuptimplotë. Gjurmimi i një çështjeje përmes sistemit të drejtësisë penale është veçanërisht i vështirë, sepse nuk ka identifikues unik që do ta lejonin atë. Për më tepër, të dhënat nga institucionet zakonisht nuk janë lehtësisht të disponueshme dhe, edhe pas marrjes së tyre nëpërmjet kërkesave për lirinë e informacionit, mund të nxirren pak përfundime për shkak të sistemeve të menaxhimit të rasteve që përdorin tregues të ndryshëm që pengojnë krahasimin kuptimplotë.
Gjetja e dytë kyçe është se, megjithëse parakushtet ligjore dhe strategjike ekzistojnë kryesisht në të gjithë Gjashtën e Ballkanit Perëndimor, është zbatimi që lë shumë për të dëshiruar. Agjencive të zbatimit të ligjit shpesh u mungojnë kapacitetet e mjaftueshme, koordinimi i duhur dhe burimet për të qenë në gjendje të përmbushin me sukses mandatet e tyre. Për më tepër, është një mendim i përgjithshëm i të gjithë bashkëbiseduesve të intervistuar se bashkëpunimi i mirë i agjencive ligjzbatuese është faktori më i rëndësishëm në luftën kundër krimit të organizuar. Edhe pse ekzistojnë marrëveshje dypalëshe dhe ka një mori forumesh rajonale dhe ndërkombëtare që mundësojnë një bashkëpunim të tillë, ka edhe pengesa që pengojnë një bashkëpunim më efektiv dhe një përgjigje më të koordinuar.
Së fundi, politika luan një rol të rëndësishëm. Qoftë në formën e ndikimit politik në agjencitë e zbatimit të ligjit, mungesës së vullnetit politik për të luftuar krimin e organizuar, apo një vendimi politik për të mos luftuar fare atë, duket se politika është pengesa kryesore për të pasur përgjigje më të mira shtetërore ndaj krimit të organizuar në Ballkani Perëndimor. Në Strategjinë e Besueshme të Zgjerimit të BE-së të vitit 2018 thuhej se “vendet tregojnë elemente të qarta të kapjes së shtetit, duke përfshirë lidhjet me krimin e organizuar dhe korrupsionin në të gjitha nivelet e qeverisë dhe administratës”. Prandaj, liderët politikë janë, dhe në të njëjtën kohë, zgjidhësit kryesorë të problemeve dhe problemi kryesor që duhet zgjidhur, prandaj u takon atyre të marrin përgjegjësinë për krijimin e një mjedisi të favorshëm për të luftuar krimin e organizuar dhe për të rritur rezistencën e shoqërisë ndaj dëmit. ajo shkakton.
Kliko për të shkarkuar raportin në Anglisht Shqip
Opinionet e shprehura në botim janë përgjegjësi vetëm e autorëve dhe nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht ato të Ambasadës së Holandës në Beograd, Ambasadës Mbretërore Norvegjeze në Beograd, the Balkan Trust for Democracy, Fondit Marshall Gjerman të Shteteve të Bashkuara ose partnerëve të tij.
